Dầu nhớt giống như “chất dinh dưỡng” quý giá nuôi sống toàn bộ hoạt động của xe. Để chọn loại dầu phù hợp với xe, bạn cần nắm rõ một số ký hiệu quan trọng khi tìm mua dầu nhớt.
Khi chọn mua dầu nhớt động cơ ôtô hay xe máy, bạn cần tập trung vào hai thông số quan trọng nhất: cấp chất lượng của dầu (API) và chỉ số nhớt (SAE).
1. Cấp chất lượng của dầu (API):
API là thông số quan trọng, quyết định chất lượng của dầu (Ảnh: Walmart)
Đây là tiêu chuẩn đánh giá của Viện dầu khí Hoa Kỳ (API) (Ảnh: Pennzo)
API là ký hiệu viết tắt của “American Petroleum Institute” (Viện dầu khí Hoa Kỳ), nghĩa là cấp chất lượng của dầu (cấp hiệu năng của dầu). Thông số này dùng để phân loại chất lượng của dầu nhớt động cơ xăng, diesel và bắt đầu được sử dụng tại Mỹ và nhiều quốc gia khác bắt đầu từ thập kỷ 60.
Cấp chất lượng của API đối với các động cơ chạy xăng lần lượt là: API SA, SB, SC, SE, SF, SG...và mới nhất là SM. Trong đó chữ cái cuối dùng để phân biệt các cấp và được xếp theo bảng chữ cái, chữ cái càng đứng sau thì biểu thị cho phẩm cấp càng cao hơn.
Trên thực tế, hiện nay cấp chất lượng SM mới chỉ áp dụng cho dầu nhớt ôtô, còn đối với dầu nhớt xe máy, thường có hai cấp chất lượng phổ biến là SF và SG. Ở động cơ diesel, cấp chất lượng của dầu được ký hiệu lần lượt là: CA, CB, CC, CD...
2. Độ nhớt (SAE):
Độ nhớt của dầu cũng là một yếu tố quan trọng không kém (Ảnh: Walmart)
SAE là ký hiệu viết tắt của “Society of Automotive Engineers” (Hiệp hội kỹ sư ôtô Hoa Kỳ). SAE gắn liền với thông số về độ nhớt của dầu xe. Độ nhớt SAE thể hiện độ đặc-loãng của dầu nhớt như SAE 30, 40 và 50. Tất cả dầu nhớt động cơ đều được xếp loại bởi độ nhớt, liên quan tới dầu nhớt chảy như thế nào ở một nhiệt độ xác định (nhiệt độ đo đạc theo chuẩn là ở 40°C và 100°C). Chỉ số độ nhớt càng cao thì dầu càng đặc và sẽ càng chảy chậm hơn qua các khe máy. Dầu nhớt có độ đặc cao sẽ giảm thiểu độ ma sát tốt hơn, tuy nhiên không phải cứ càng đặc là tốt bởi nếu độ nhớt cao có thể dẫn đến lượng dầu chảy qua các bề mặt khít hoặc 1 số bộ phận bị thiếu.
Thêm vào đó, độ đặc loãng của dầu trong điều khiện làm việc phụ thuộc vào phẩm chất của dầu. Nếu dầu có chỉ số API cao thì dù có chỉ số nhớt thấp hơn nhưng lại giữ được độ đặc cao hơn so với dầu có API thấp dù sở hữu chỉ số nhớt cao.
Vì vậy tốt nhất nên căn cứ theo khuyến cáo của nhà sản xuất xe về loại dầu nhớt được sử dụng
Độ nhớt được phân làm hai cấp độ:
Đơn cấp:
Khi bạn nhìn một chai dầu nhớt có ký hiệu như SAE 40, SAE 50...đó là chai dầu có độ nhớt đơn cấp (độ nhớt sẽ giảm nhanh theo nhiệt độ dầu). Ở Việt Nam, loại dầu này tương đối phù hợp. Song khi thời tiết trở nên quá lạnh giá, nó sẽ bị đặc lại và bơm khó khăn tới các chi tiết của động cơ. Loại dầu này thường được dùng cho các loại động cơ 2 kỳ, máy cắt cỏ, máy nông nghiệp, công nghiệp… hay để người sử dụng pha vào các phụ gia đặc biệt.
Đa cấp:
Ký hiệu là SAE 20W-40, SAE 15W-40...độ nhớt ổn định hơn dầu đơn cấp. Ngay cả ở nhiệt độ thấp, độ loãng của dầu vẫn đảm bảo. Do vậy, việc bơm dầu khi động cơ nguội sẽ tốt hơn.
Độ nhớt có ý nghĩa quan trọng đối với động cơ xe. Theo đánh giá độ nhớt của SAE, dầu có chữ “W” là dầu đa cấp và phù hợp với tất cả các mùa.
Vậy các chữ số đó có ý nghĩa là gì?
Chữ W được cho là viết tắt của "Winter – mùa đông" chỉ khả năng khởi động khi trời lạnh.
Những số đứng trước chữ “W” (còn gọi là thông số đầu) dùng để chỉ khoảng nhiệt độ mà loại dầu động cơ đó có độ nhớt đủ để khởi động xe lúc lạnh. Để xác định nhiệt độ khởi động theo ký tự này, bạn chỉ cần lấy 30 trừ đi các số đó nhưng theo nhiệt độ âm. Ví dụ, dầu 10W sẽ khởi động tốt ở -20ºC, dầu 15W khởi động tốt ở -15ºC.
Các loại dầu động cơ ở các nước hàn đới thường là loại 5W, 10W, 15W nhưng đa số dầu nhớt ở Việt Nam là loại 15W hay 20W.
Những số đứng sau chữ “W” ở loại dầu đa cấp có thể là chữ 40, 50 hoặc 60. Thông thường, số càng to thì độ nhớt càng lớn và ngược lại.
Tổng hợp
