Đến hẹn lại lên, vào khoảng tháng 9 hàng năm, Giải đua xe Địa hình Việt Nam - VOC 2017 tiếp tục được khởi tranh. Đây là giải đấu lớn và có thâm niên trong làng ô tô địa hình tại Việt Nam, do diễn đàn OTOFUN tổ chức, quy tụ hàng trăm tay đua khắp cả nước.
Về mặt quy mô, sự hoành tráng, số lượng đội đua cũng như sức hút từ giải đấu hiếm hoi cho bộ môn đua xe thể thao địa hình này tại Việt Nam là điều không cần bàn cãi. Qua 8 năm tổ chức, VOC có thể nói đã trở thành một thương hiệu, một món ăn tinh thần không thể bỏ qua đối với ai yêu thích bộ môn thể thao đua xe off-road.
Những điều mà giải đấu VOC đem lại, không chỉ là niềm vui hân hoan của các tay lái, của khán giả mà còn đóng góp lớn vào sự phát triển cho một bộ môn thể thao còn mới mẻ. Cũng trong buổi khai mạc, đại diện Ban tổ chức giải đấu chia sẻ rằng VOC đã được tổng cục Thể Dục Thể Thao chính thức công nhận là một bộ môn thi đấu thể thao phong trào trong hệ thống các giải đấu trong nước. Điều đó cho thấy ý nghĩa cũng như những điều mà VOC đã làm được.
Quy mô là vậy, ý nghĩa lớn là vậy nhưng giải đấu đang dần cho thấy sự chuyên nghiệp thực sự như VOC vẫn còn đó những điều khiến người trong cuộc, cụ thể ở đây là vận động viên thi đấu hụt hẫng. Mà điều đó lẽ ra đã không xảy ra nếu Ban tổ chức VOC hiểu được những nguyên tắc cơ bản giúp đem đến sự minh bạch cho bất kỳ một cuộc thi hay giải đấu nào.
Điều đầu tiên phải nhắc đến, đó là VOC thực sự là một giải thi đấu không phải là một chương trình biểu diễn hay cuộc chơi vui đơn thuần. Bởi vì thế, VOC mới có ban trọng tài, điều lệ thi đấu hết sức quy củ, cơ cấu giải thưởng rõ ràng. Các vận động viên khi đã ghi tên tham dự, cũng xác định ngoài niềm vui thỏa mãn thú chơi off-road, còn mang tâm thế của một người đi thi, trổ hết tinh túy của mình ra đọ sức với đối thủ. Những khán giả, bên cạnh được xem một bộ môn đua xe mới mẻ này, cũng căng thẳng chờ đợi thậm chí còn cá cược nhau về kết quả chung cuộc.
Tất cả điều đó chỉ có thể xuất hiện tại một giải đấu thực sự và không thể không nói sự ganh đua sôi nổi, nhiệt tình của các vận động viên đã tạo nên sức hút, sự hấp dẫn và nâng tầm ảnh hưởng, chất lượng của giải đua. Những điều trên sẽ không bao giờ có, nếu VOC chỉ là một cuộc dạo chơi, giao lưu đơn thuần của giới off-road hay một show diễn giống như "Bay xe qua sông Hồng", hoặc drift của tay lái Russel Swift mỗi mùa triển lãm Motor Show gần đây.
Vì thế đã là một cuộc thi đấu thực sự với mong muốn hướng tới sự chuyên nghiệp cao nhất thì VOC vẫn còn mắc khá nhiều "sạn" ngay từ khâu chọn nhà tài trợ chính.
Ở đây phải nói Nhà tài trợ không có lỗi, lỗi do Ban tổ chức lựa chọn mà thôi. Một giải đấu, cuộc thi hay chỉ đơn giản là game show thôi cũng cần nhà tài trợ. Vì họ là người sẽ hỗ trợ kinh phí để giải đấu có thể diễn ra. Ý nghĩa quan trọng như vậy, nhưng việc lựa chọn nhà tài trợ không chỉ dựa trên tiềm lực kinh tế, mà còn phải xem đến tính khách quan, sự ảnh hưởng ra sao của nhà tài trợ đó tới giải đấu.
Ví dụ cụ thể thế này, giải đua xe hấp dẫn nhất hành tinh chắc chắn là giải đua công thức 1 - F1. Ở đó nếu quan sát, chúng ta có thể nhận thấy trên những bảng biểu, poster không xuất hiện bất cứ thương hiệu xe hơi nào ở phần logo nhà tài trợ giải. Vậy những hãng xe, họ muốn tài trợ thì tài trợ ở đâu. Họ sẽ tài trợ cho chính đội đua của mình hoặc đội đua do họ lựa chọn.
Việc tài trợ như vậy tránh trường hợp một hãng xe đứng ra tài trợ chính cho cả giải đua và cũng tránh được những hệ lụy sau đó. Bởi ai cũng biết rằng, một giải đua xe, sẽ có sự xuất hiện của nhiều hãng xe tham dự. Nếu một hãng trong số đó trở thành nhà tài trợ chính, liệu kết quả chung cuộc có thật sự là công bằng. Giả sử, nếu Renault tài trợ chính F1, liệu sẽ không có nghi vấn nếu đội Renault vô địch.
Bất cứ nhà tài trợ nào khi tham gia đều mong muốn hình ảnh của thương hiệu mình được nổi bật nhất. Với một hãng xe, nếu chiếc xe mang thương hiệu hãng mình dành chiến thắng, đó chính là điều tuyệt vời nhất. Nó giống như một sự công nhận rằng, chiếc xe của hãng đó tuyệt đến thế nào, hơn các đối thủ kia ra sao.
Chính vì vậy, khi VOC lựa chọn một hãng xe làm tài trợ chính (đến 3 năm liên tiếp) thì mới thấy, sự lựa chọn đã đã vô tình tạo ra những hoài nghi không đáng có. Và đến năm nay, VOC 2017, một đội đua sử dụng chiếc xe của hãng xe trên đã giành giải nhất. Có thể chiến thắng đó là do tay lái đội đua rất điêu luyện, có thể do may mắn...nhưng như đã nói ở trên, sự nghi hoặc chắc chắn sẽ xảy ra.
Như vậy, ngay từ khâu lựa chọn nhà tài trợ, VOC đã bỏ qua nguyên tắc cơ bản, bỏ qua các yếu tố đảm bảo được sự công bằng, minh bạch và khách quan. Nếu trong cơ cấu nhà tài trợ của giải đấu không xuất hiện bất cứ hãng xe nào, chắc hẳn VOC sẽ tránh được những điều tiếng không đáng có.
Những điều kể trên, không phải để chỉ trích một giải đấu ý nghĩa trong làng off-road như VOC, mà mong muốn rằng, một giải đấu hướng tới sự chuyên nghiệp, đã được các cơ quan ban ngành liên quan công nhận phải cho thấy cái "TẦM" thật sự.
Có như vậy VOC mới trở thành một giải đấu hàng đầu, là đầu tàu dẫn dắt cũng như phát triển bộ môn đua xe địa hình còn mới mẻ nhưng rất nhiều tiềm năng tại Việt Nam. Làm được điều đó, biết đâu trong một tương lai gần, VOC có thể thu được tiền bản quyền, có thể bán được vé xem giải đấu hay đồ lưu niệm....và còn nhiều nguồn thu nữa, giúp giải đấu tồn tại và phát triển, thay vì lệ thuộc vào một vài hãng xe như hiện nay.
Độc giả Hoài An
