General Motors đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng tài chính nghiêm trọng nhất trong lịch sử 100 năm của mình, thậm chí nguy cơ phá sản là rất lớn.
GM và nhiều công ty khác đều cho rằng nếu GM bị buộc phải phá sản, toàn bộ nền công nghiệp ô tô sẽ xuống dốc và sẽ gây ra không ít tổn hại cho nền kinh tế Hoa Kỳ.
Viễn cảnh xấu nhất sẽ có thể là: GM sụp đổ và ngay lập tức kéo theo sự sụp đổ của nhiều nhà cung cấp khác vốn cũng đang gặp phải rất nhiều vấn đề khó khăn. Như một phản ứng dây chuyền, Ford cũng sẽ bị ảnh hưởng nặng nề do các nhà cung cấp không còn nữa, và ngành công nghiệp này sẽ trở nên hỗn loạn khi hàng ngàn công nhân mất việc làm cùng với sự tổn hại nghiêm trọng đến nền tảng của kinh tế Mỹ.
Nhưng một số nhà phân tích khác lại cho rằng hành động khôn ngoan của GM bây giờ là tuyên bố phá sản và cơ cấu lại. Họ cho rằng nếu GM có thể thực hiện tốt việc này với một kế hoạch chu đáo thì đó sẽ là giải pháp tốt nhất không chỉ cho công ty mà cho toàn bộ ngành công nghiệp xe hơi Mỹ.
GM bị ràng buộc bởi những cam kết chi phí dành cho các nhân viên và trợ cấp lương hưu, sẽ là không nhỏ bởi số lượng người làm việc cho GM là rất lớn. Tuy nhiên những khoản chi phí đó cùng với trách nhiệm về chăm sóc sức khỏe công nhân có thể thương lượng được với các hiệp hội (và chính phủ) theo luật bảo hộ phá sản.
Theo nhà báo Steven Pearlstein (báo Washington Post): “Nguy hiểm thực sự là khi GM bị buộc phải tuyên bố phá sản trong tình trạng sụp đổ mà không có một kế hoạch cụ thể nào. Làm vậy sẽ gây ra tình trạng hoảng loạn đối với các nhà cung cấp và sự sợ hãi đối với các nhân viên làm việc cho GM. Điều tồi tệ nhất có thể xảy ra là các bên liên quan không nhận được một sự hỗ trợ nào”.
Cam kết hỗ trợ nền công nghiệp ô tô nước Mỹ được Obama đưa ra trong cương lĩnh tranh cử của mình.
Không ai biết được chính xác điều gì sẽ xảy ra nếu GM sụp đổ. Nhiều thành viên Quốc hội Mỹ cùng với bộ máy hành chính sắp tới của Obama đều không muốn thấy điều đó xảy ra. Nếu GM có thể sống sót cho tới khi tổng thống Obama nhậm chức, họ cùng với Ford và Chrysler sẽ có thể được nhận trợ giúp từ chính phủ. Nhưng nếu họ không thể trụ lại và sụp đổ trước khi bộ máy chính quyền của tổng thống Bush mãn nhiệm, cùng với việc mất đi khoản tiền vay ưu đãi cho 3 công ty (khoảng 25 tỉ USD) theo lời hứa của chính quyền Obama, thì chúng ta dễ dàng có được câu trả lời về tương lai công nghiệp ô tô Mỹ.
Mai Thanh