Nếu được phê duyệt, những chiếc ôtô này sẽ được hưởng những ưu đãi đặc biệt như thuế tiêu thụ đặc biệt chỉ 30% (những xe khác bị áp mức thuế 45-60%) và được giảm dần theo tỷ lệ nội địa hóa. Người mua xe chỉ phải nộp thuế Giá trị gia tăng 5% (xe khác là 10%) và thuế trước bạ 2% (xe khác là 10-12%). Chính sách ưu đãi sẽ được thực hiện ngay trong năm 2009.
Ngoài ra, nhà sản xuất loại xe ôtô chiến lược và các doanh nghiệp sản xuất phụ trợ cho dòng xe này sẽ được miễn hoặc giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, được hưởng thuế 0% cho nhập khẩu máy móc, nguyên liệu phục vụ sản xuất xe chiến lược...
Những chính sách này nhằm khuyến khích sản xuất ôtô trong nước, vừa khuyến khích người tiêu dùng mua xe và kỳ vọng tạo ra một bước phát triển mới cho ngành công nghiệp ôtô Việt Nam.
Đâu là những mẫu xe trong diện được ưu đãi thuế?
Hiện tại, những mẫu xe 6-9 chỗ đang được lắp ráp tại Việt Nam bao gồm Toyota Innova, Mitsubishi Zinger, Ford Everest, GM Daewoo Captiva, Suzuki APV, Kia Carens… nhưng phần lớn đều được trang bị động cơ 2.0 (trừ Suzuki APV có động cơ 1.6). Vậy là không có chiếc xe nào trong diện được “ưu đãi”.
Không có mẫu xe sẵn có đồng nghĩa với việc các nhà sản xuất, lắp ráp phải đầu tư dây chuyền lắp ráp mẫu xe mới để cung ứng cho thị trường nếu muốn được hưởng ưu đãi thuế. Việc này sẽ mất khoảng 2 năm để hoàn tất. Muốn nhanh hơn, các nhà sản xuất sẽ “cải tiến” những mẫu xe hiện có để phù hợp tiêu chuẩn kỹ thuật đề ra.
Rất có thể trong tương lai gần, người tiêu dùng Việt Nam sẽ thấy chiếc Inova hay chiếc Captiva với vẻ bề ngoài kềnh càng, mạnh mẽ nhưng có động cơ nhỏ hơn 1500cc. Và cũng ngay lập tức, người ta hình dung được sự vất vả của chiếc xe khi nó chở đủ 7 người và leo dốc.
Thực tế đã cho thấy khi chiếc Suzuki APV đầy tải, người lái phải tắt điều hòa trên xe khi muốn vượt xe khác. Giải pháp được đưa ra là động cơ dưới 1.5 của xe sẽ được lắp bộ tăng áp. Tuy nhiên, cả nhà sản xuất và người tiêu dùng phải chấp nhận giá xe sẽ cao hơn khi lắp thêm thiết bị này.
Yếu tố giá thành sẽ tác động nhiều đến mẫu mã “xe chiến lược”. Gần như có thể khẳng định được mẫu xe mới sẽ là chiếc xe đa dụng (MPV) chứ không phải một chiếc xe dáng thể thao kiểu SUV hay CUV.
Ứng cử viên
Nhiều người đang nói đến mẫu xe Toyota Avanza vừa xuất hiện tại “cuộc trình diễn” của các thành viên Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) vừa diễn ra tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Đây là một mẫu xe 7 chỗ có động cơ 1.5 đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 2, đáp ứng mọi yêu cầu kỹ thuật của “dòng xe chiến lược được hưởng ưu đãi thuế”. Sự nhanh nhạy này của Toyota làm cho nhiều người phải “thán phục” về khả năng đáp ứng của Toyota với chính sách của cơ quan chủ quản (Liên bộ Tài chính-Công thương). Cũng nên nhắc lại rằng Toyota hiện đang là nhãn hiệu nắm đa phần thị trường xe hơi Việt Nam với nhiều mẫu xe luôn đạt mức tiêu thụ rất tốt.
Toyota Avanza xuất hiện lần đầu tiên tại Philippines và là một mẫu xe đa dụng 7 chỗ gây được nhiều sự chú ý. Xe có nhiều mẫu, được lắp động cơ từ 1.3 đến 1.5; có hộp số tay hoặc hộp số tự động 4 cấp.
Tại thị trường Ấn Độ, Toyota Avanza cũng “nổi đình nổi đám” bởi mức giá rẻ hơn Toyota Innova tới 30% trong khi tính năng không mấy khác biệt.
Nếu Toyota tổ chức lắp ráp và đưa ra thị trường Việt Nam mẫu xe này, chắc chắn Avanza sẽ lại tạo nên “hiện tượng mới” với sức tiêu thụ ấn tượng không kém "đàn anh" Innova.
Mẫu xe chiến lược
Cuối cùng thì các cơ quan làm chính sách ở Việt Nam cũng đưa ra được “mô hình” một mẫu xe chiến lược cho thị trường nội địa. Đó là mẫu xe 7 chỗ có dung tích động cơ đến 1.5, đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 2 được kỳ vọng là “tiêu tốn ít nhiên liệu, chở được nhiều người và thân thiện môi trường”.
Trong khi đó, tại Thái Lan, những xe nằm trong diện được hưởng ưu đãi thuế là những mẫu xe sử dụng năng lượng mới như khí hóa lỏng, hay xe điện, hay xe hybrid. Đây không chỉ là những ưu đãi nhằm khuyến khích sản xuất và tiêu thụ những mẫu xe sử dụng năng lượng mới, bảo vệ môi trường mà còn khuyến khích các nhà sản xuất ngoại quốc đưa vào Thái Lan những công nghệ sản xuất xe hơi tiên tiến nhất thế giới.
Tại Trung Quốc, đang có những dấu hiệu cho thấy Chính phủ nước này sẽ sớm bán hành những mức thuế ưu đãi cho dòng xe điện, đảm bảo yếu tố bảo vệ môi trường.
Tại Mỹ, những mẫu xe nhỏ đang được người tiêu dùng quan tâm bởi mức giá rẻ, tính tiện lợi và những giá trị mà nó đem lại.
Tiêu chuẩn xe “chiến lược” tại Việt Nam được Bộ Công Thương đưa ra cho thấy cơ quan chủ quản dường như không muốn “làm mất lòng” những đại gia thành viên VAMA. Nhiều người còn nhớ trong cuộc họp trước đó, Toyota đề xuất xe 7 chỗ có dung tích động cớ dưới 2.0 sẽ là dòng xe chiến lược.
Trường Hải đưa ra đề xuất mẫu xe 7 chỗ và những mẫu xe sử dụng năng lượng thay thế xăng, dầu làm dòng xe chiến lược. Trong khi đó, Xuân Kiên đề nghị những mẫu xe có dung tích động cơ nhỏ sẽ được hưởng ưu đãi thuế vì nó tiêu tốn ít nhiên liệu.
Nhiều khả năng những mẫu xe 7 chỗ với động cơ đến 1.5 xuất hiện trên thị trường trong thời gian tới sẽ chỉ là những chiếc xe 5 chỗ được lắp thêm hàng ghế thứ 3 với diện tích vừa đủ cho những hành khách dưới 10 tuổi. Sự tiện dụng và kinh tế của những mẫu xe mới này còn cần thời gian để kiểm chứng./.
Tùng Lâm
