Quốc hội (QH) vừa thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB). Trong đó đáng chú ý là biểu thuế TTĐB với xe ô tô áp dụng từ ngày 1-7 có nhiều thay đổi so với mức thuế hiện hành. Sức tác động từ việc điều chỉnh thuế này lên thị trường ô tô sẽ là rất lớn.
Xe nhỏ có thể giảm
Cụ thể, theo biểu thuế TTĐB vừa được QH thông qua, ô tô nhập khẩu nguyên chiếc từ chín chỗ trở xuống có dung tích xylanh động cơ từ 1.5 lít trở xuống thuế sẽ giảm từ mức 45% hiện hành xuống còn 40% kể từ ngày 1/7 tới. Tiếp đó, kể từ năm 2018 sẽ giảm xuống còn 35%.
Theo tính toán của giới kinh doanh ô tô, với mức giảm 5% thuế TTĐB thì về nguyên tắc giá những mẫu xe nhỏ có dung tích dưới 1.5 lít đang bán trên thị trường như Kia Morning, Chevrolet Spark, Toyota Vios, Honda City, Ford Fiesta Ecoboot… sẽ giảm từ 500 đến 1.000 USD/chiếc, tùy loại. Đây là những mẫu xe được tiêu thụ mạnh nhất hiện nay, với giá trung bình từ 350 triệu đến trên 700 triệu đồng/xe.
“Với mức thuế TTĐB giảm 5% sẽ tác động đến giá ô tô nhưng có nhiều yếu tố cấu thành nên giá bán. Mặt khác cũng phải chờ xem chính sách về thuế còn có gì thay đổi trong thời gian tới nữa hay không” - đại diện Công ty Cổ phần Ô tô Trường Hải (Thaco) thận trọng.
Nói về vấn đề này, một quan chức của Ủy ban Tài chính - Ngân sách của QH từng nhận định việc giảm thuế đối với xe có động cơ nhỏ sẽ góp phần giảm giá xe, thúc đẩy thị trường và giúp người dân có thu nhập khá, trung bình khá mua được ô tô. Đơn giản là do số tiền phải bỏ ra để mua xe sẽ giảm đáng kể so với hiện tại.
Bên cạnh đó, việc giảm thuế dòng xe nhỏ nhằm khuyến khích phát triển dòng xe tiết kiệm nhiên liệu, phù hợp số đông, bảo vệ môi trường và hỗ trợ phát triển xe lắp ráp trong nước.
Tán đồng với quan điểm này, tuy nhiên giới kinh doanh xe lưu ý ngoài thuế TTĐB còn có nhiều loại thuế, phí và lệ phí khác trước khi xe đến tay người tiêu dùng. Chẳng hạn như thuế giá trị gia tăng, lệ phí trước bạ, phí cấp đăng ký biển số xe... Đặc biệt là cách tính thuế TTĐB mới cũng khiến nhiều người lo lắng.
Ông Nguyên Vũ, chủ một đại lý ô tô tại quận 10 (TP.HCM), cho rằng mọi người thường chỉ chú ý đến biểu thuế TTĐB giảm mà quên đi cách tính thuế mới đã có sự thay đổi rất lớn so với trước đây. Chẳng hạn, thuế TTĐB sẽ tính trên giá bán của các đại lý, công ty tư nhân tách biệt với các công ty nhập khẩu và sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước. Điều này có thể khiến giá bán dòng xe nhỏ đến tay người tiêu dùng vẫn cao, dù mức thuế TTĐB giảm.
Giới kinh doanh ô tô lo lắng
Trong khi giảm mức thuế đối với dòng xe nhỏ thì QH lại quyết định tăng mạnh thuế với nhiều dòng xe ô tô có dung tích lớn. Cụ thể, thuế suất thuế TTĐB áp dụng cho dòng xe có dung tích động cơ trên 2.5-6.0 lít tăng 30%-90% tùy dung tích động cơ, tùy thời điểm. Riêng với dòng xe ô tô có dung tích từ 6.0 lít trở lên, mức thuế là 150%, tăng 90% so với hiện nay.
Đây được xem là mức thuế cao kỷ lục từ trước đến nay áp dụng với dòng xe này.
Không chỉ vậy, đại diện một công ty phân phối xe nhập khẩu tại TP.HCM tính toán, với biểu thuế mới cộng với cách tính thuế có nhiều thay đổi so với trước đây thì giá dòng xe 2.5-3.0 lít có thể tăng thêm 10%-15%; xe 3.0-4.0 lít có thể tăng 40%-45%. Đối với dòng xe 5.0 lít và 6.0 lít trở lên, giá xe có thể tăng 80%-100%.
Do giá những dòng xe này tăng cao chót vót nên dự báo lượng người mua sẽ bị sụt giảm rất mạnh trong thời gian tới. Điều này khiến giới kinh doanh ô tô lo lắng. Ông Trương Kim Phong, Giám đốc kinh doanh và tiếp thị Ford Việt Nam, nói cả cách tính thuế TTĐB áp dụng từ tháng 1/2016 lẫn các tính thuế quy định Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế TTĐB áp dụng từ ngày 1/7 tới đều có một số điểm chưa hợp lý. Bởi nó tạo ra sự phức tạp trong cách tính thuế, gây nhiều phiền hà cho các công ty, đại lý ô tô, nhất là trong việc báo cáo thuế cũng như xây dựng chính sách bán hàng.
“Không chỉ vậy, tính thuế theo cách mới giúp tăng thu thuế cho ngân sách nhưng sẽ đẩy giá bán xe ô tô dung tích lớn lên cao. Người tiêu dùng không được lợi vì giá xe quá cao” - ông Phong nói.
Đại diện một công ty nhập khẩu ô tô khác bức xúc cho biết sự thay đổi chính sách thuế xoành xoạch khiến giới kinh doanh xe và người mua xe lúng túng. Chỉ trong vòng chưa đầy sáu tháng, cách tính thuế TTĐB đã được thay đổi hai lần.
Một chuyên gia trong lĩnh vực ô tô cho rằng những quy định về cách tính thuế mới sẽ tạo thêm thủ tục hành chính vô cùng rườm rà cho cả doanh nghiệp cũng như cho cơ quan thuế trong việc thực thi. Các doanh nghiệp sẽ gặp rất nhiều rủi ro về thanh tra thuế, bị áp giá tính thuế và truy thu thuế.
Có dòng xe tăng cả tỷ đồng
Ông Lê Đức Minh, chủ một cửa hàng kinh doanh máy móc ở quận 3 (TP.HCM), cho hay ông đặt mua một dòng xe nhập khẩu có dung tích động cơ dưới 3.0 lít với giá gần 2 tỉ đồng sau 1/1/2016. Do thuế TTĐB áp dụng từ thời điểm này tăng nên ông phải bỏ thêm khoảng 100 triệu đồng so với trước đó.
Cũng với chiếc xe trên, theo ông Minh, nếu khách hàng mua vào thời điểm từ ngày 1/7 tới đây sẽ phải bỏ thêm khoảng 200 triệu đồng nữa, nghĩa là giá bán của chiếc xe đến tay người tiêu dùng tăng lên 2,3 tỷ đồng. Lý do, theo quy định tại Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế TTĐB mới được QH thông qua, nếu tính chiếc xe trị giá 2 tỷ đồng với biểu thuế TTĐB tăng thêm 5% thì giá xe có thể tăng thêm khoảng 100 triệu đồng, giá xe các đại lý bán ra là 2,1 tỷ đồng. Cộng thêm đó, với cách tính thuế dựa trên giá bình quân bán ra của cơ sở thương mại, giá xe lại tăng thêm ít nhất 10% nữa vì phải tính cả chi phí mặt bằng, nhân sự, quảng cáo, lợi nhuận của các đại lý ô tô, cơ sở tư nhân...
“Với những dòng xe sang, dung tích động cơ lớn hơn, mức thuế TTĐB tăng 30%-90%, cộng thêm mức tăng do cách tính thuế mới, giá xe bán ra từ ngày 1/7 có loại tăng cả tỉ đồng” - ông Minh nói.
Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) vừa công bố báo cáo cho thấy tiêu thụ ô tô trong tháng 3 vừa qua tăng mạnh, đạt hơn 24.800 xe các loại, tăng 112% so với tháng trước đó và tăng 51% so với cùng kỳ năm ngoái.
Nguồn: Pháp Luật (tên tiêu đề đã được thay đổi).
