Hơn 700 chiếc xe tải Van loại 2 chỗ ngồi mà họ nhập về bị truy thu thuế sau khi Bộ Tài chính kiên quyết cho rằng đây là xe chở người nhưng doanh nghiệp khai man thành xe tải Van để trốn thuế. Tới thời điểm này, vụ việc vẫn chưa chấm dứt dù đã có ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Diễn biến vụ việc
Theo trình bày của 36 doanh nghiệp nhập khẩu ôtô, trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 6/2009, các doanh nghiệp này nhập khẩu từ Hàn Quốc 722 xe ô tô hiệu Daewoo Matiz Van và Kia Morning Van 2 chỗ ngồi, trọng tải 300kg. Số xe này đã được Cục Đăng kiểm Việt Nam cấp Giấy chứng nhận chất lượng, an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới nhập khẩu và được Cục Hải quan Hải Phòng xác nhận Tờ khai nguồn gốc xe ô tô nhập khẩu. Sau khi hoàn thành các thủ tục nhập khẩu và các nghĩa vụ về thuế, các doanh nghiệp này đã bán những chiếc xe này ra thị trường cho khách hàng một cách bình thường.
Ngày 26/6/2009, Tổng cục Hải quan (Bộ Tài chính) bất ngờ ban hành công văn số 3744/THCQ-GSQL chỉ đạo các Chi cục Hải quan tạm thời không làm thủ tục thông quan và không xác nhận Tờ khai nguồn gốc đối với các xe tải Van nêu trên vì cho rằng có một số doanh nghiệp "nhập khẩu ôtô có kiểu dáng xe ôtô du lịch loại 5 chỗ nhưng doanh nghiệp khai là xe tải Van 2 chỗ" . Các doanh nghiệp đã lỡ nhập hàng đành phải nộp thuế theo mức thuế do cơ quan Hải quan tạm tính rồi đưa xe về bảo quản hoặc phải gửi ở kho ngoại quan, chờ chỉ đạo của Bộ Tài chính.
Sau 3 tháng chờ đợi, ngày 3/9/2009, Bộ Tài chính ra công văn số 12392/BTC-TCHQ kết luận “kết quả kiểm tra, kết quả xác minh đã khẳng định các xe trên không phải là xe tải Van như khai báo, mà là xe chở người 5 chỗ ngồi” và đề nghị Cục Hải quan Hải Phòng ấn định thuế theo mức thuế và thuế suất đối với xe chở người, loại 5 chỗ ngồi.
Tuy nhiên, theo xác nhận của Viện khoa học hình sự (Bộ Công an) tại công văn số 03/2010/C21(P3) ngày 11/1/2010 thì “Ngoài hình dáng bên ngoài giống nhau, kết cấu bên trong của 2 loại xe có đặc điểm khác hẳn nhau như các thanh chắn bảo vệ bên cửa, vết dập lõm trên khung xương cửa, kết cấu vị trí bắt vách ngăn, cụm khung xương khoang chở hàng khác với bản lề bắt ghế sau của xe 5 chỗ Matiz; Các kết cấu trên là nguyên bản phù hợp với sản xuất hàng loạt để khoang phía sau là khoang chở hàng phải được tính toán thiết kế cho phù hợp chứ không phải được hoán cải từ xe Matiz 5 chỗ”.
Cùng với đó, ngày 19/1/2010, Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng có công văn số 016/VAQ khẳng định: “Chỉ những chiếc xe ôtô Van chở hàng có kết quả kiểm tra thoả mãn Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 7271:2003, phù hợp với catalogue của nhà sản xuất, có kết cấu khoang chở hàng nguyên thuỷ được chế tạo trong quá trình sản xuất hàng loạt và không có bất cứ dấu hiệu thay đổi, cải tạo nào mới được Cục Đăng kiểm Việt Nam xác nhận là ôtô tải Van”.
Đến ngày 14/5/2010, Bộ Tài chính tiếp tục có công văn 6109/BTC-TCHQ gửi Thủ tướng Chính phủ khẳng định các mẫu xe được khai là xe Van phải được phân loại là xe chở người. Bộ khẳng định nhờ việc truy thu thuế này mà Bộ đã chống thất thu trên 34 tỷ đồng, góp phần kìm chế nhập siêu...Cũng tại văn bản này, Bộ Tài chính kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ GTVT chỉ đạo Cục Đăng kiểm cấp giấy chứng nhận chất lượng cho các mẫu xe trên là xe chở người để Bộ Tài chính hoàn tất việc truy thu thuế và thông quan số xe chưa hoàn thành thủ tục hải quan.
Ngày 28/5/2010, Văn phòng Chính phủ đã có công văn số 3594/VPCP-KTTH thông báo ý kiến của Thủ tướng Chính phủ "Đồng ý với biện pháp xử lý về thuế của Bộ Tài chính tại công văn trên áp dụng đối với các loại xe ôtô chở người nhưng doanh nghiệp khai là xe tải Van nhập khẩu trong thời gian qua".
Đến 2/6/2010, Tổng cục Hải quan ban hành công văn 2865/TCHQ-KTSTQ “yêu cầu Cục Hải quan các tỉnh, thành phố tiến hành ngay việc truy thu thuế đối với các doanh nghiệp nhập khẩu loại xe này và xử lý các vi phạm theo quy định hiện hành”.
Thiệt hại cũng trên 34 tỷ đồng
Những tưởng sau chỉ đạo của Thủ tướng, tranh cãi về vụ việc sẽ chấm dứt. Tuy nhiên, các doanh nghiệp tiếp tục gửi đơn kêu cứu tới lãnh đạo Đảng và Nhà nước, các Bộ ngành kêu oan. Trong đơn, các doanh nghiệp này khẳng định những xe tải Van hiệu Daewoo Matiz và Kia Morning trọng tải 300 kg mà họ nhập là xe Van nguyên bản do nhà sản xuất chế tạo hàng loạt, không phải là xe chở người 5 chỗ ngồi.
Đại diện các doanh nghiệp cũng cho rằng thẩm quyền phân loại đối với phương tiện giao thông là Cục đăng kiểm, còn Bộ Công an xử lý với ôtô hoán cải; Bộ Tài chính phân loại thuế và thu thuế...Vì thế, việc Bộ Tài chính khẳng định các xe trên là xe chở người là trái thẩm quyền và không đúng thực tế.
Đặc biệt, các doanh nghiệp cho rằng chỉ đạo của Thủ tướng tại văn bản 3594 nêu trên "áp dụng với xe chở người nhưng doanh nghiệp khai là xe tải Van", chứ không phải áp dụng đối với xe Van nguyên bản đã được họ nhập khẩu. Vì thế, việc Tổng cục Hải quan yêu cầu Cục Hải quan các tỉnh, thành phố truy thu thuế đối với các doanh nghiệp nhập khẩu loại xe này là hiểu không đúng chỉ đạo của Thủ tướng....
Theo tính toán sơ bộ, thiệt hại mà các doanh nghiệp này gánh chịu hơn 1 năm qua, bao gồm các khoản lãi ngân hàng, chi phí, hao mòn..., lên tới trên 34,5 triệu đồng, chưa tính tới số thuế truy thu mà một số doanh nghiệp đã nộp cho cơ quan hải quan và một lượng lớn xe chưa làm thủ tục đang gửi tại kho ngoại quan...
Theo Vnmedia
