Tăng thuế nhập khẩu ô tô: Liệu có công bằng?

Cho dù, động thái trên của cơ quan quản lý được hiểu không chỉ để “hạn chế tắc đường”, mà còn để góp phần giải quyết bài toán nhập siêu đang ngày càng trầm trọng.

Xe ngoại làm tắc đường?!

Ba lần giảm thuế trong năm 2007 (từ 90% xuống còn 60% vào tháng 11/2007) là nguyên nhân chính giúp xe nhập khẩu đạt 28.000 chiếc, gấp hơn hai lần so với năm 2006, với kim ngạch hơn 523 triệu USD. Hai tháng đầu năm 2008, 6.000 chiếc khác tiếp tục đổ về VN, bằng con số của cả 8 tháng đầu năm 2007.

Trước làn sóng xe nhập, giá xe và nguồn cung trong nước đã “dễ thở” hơn, các liên doanh lắp ráp xe đỡ bớt “hành” khách hàng và hy vọng những mẫu mã mới, giá hạ đang đến với nhiều người.

Vui chưa được bao lâu thì quyết định tăng thuế đã đến, tuy không bất ngờ nhưng lý do để tăng thuế nhập khẩu ô tô xem ra khó làm mọi người “tâm phục khẩu phục”.

Trong năm 2007, tình hình ách tắc giao thông ngày càng nóng bỏng, nhưng Bộ Tài Chính lại 3 lần giảm thuế xe nhập với ý định buộc các liên doanh trong nước hạ giá xe, và để người tiêu dùng có nhiều lựa chọn hơn.

Nhưng chẳng những không hạ giá mà nhiều loại xe lắp ráp trong nước còn tăng nhẹ dịp cuối năm, và khan hàng một cách đáng ngờ. Giờ đây khi xe nhập mới chiếm chưa đầy 40% thị phần, việc hạn chế dòng xe này với lý do giảm ùn tắc giao thông thì quả là không hợp lý.

Trong khi đó, 60% thị phần còn lại dành cho xe nội không chịu ảnh hưởng của quyết định này đang “mỉm cười”. Hơn nữa, diễn biến trên khiến cam kết giảm giá xe trong nước của Hiệp hội sản xuất ô tô VN (VAMA) càng có điều kiện để khất lần, như họ đã làm lâu nay.

ông Trần Văn Lâm, Phó GĐ Cty kinh doanh xe hơi Hoàng Lâm bức xúc: “Nếu suôn sẻ, lô hàng nhập 20 chiếc từ Mỹ về VN trị giá hơn 400.000 USD của Cty tôi sẽ về VN vào ngày 2/4, và sẽ phải tốn thêm khoảng 40.000 USD thuế nữa. Trong khi đó lúc có tin đồn tăng thuế, Bộ Tài chính lại khẳng định là chưa bàn, khiến những ai không có thông tin “rò rỉ” hoặc không tin vào tin đồn nhập chậm và thiệt hàng trăm triệu đồng như Cty tôi”.

Nhiều Cty nhập xe còn đặt câu hỏi “chẳng lẽ chỉ có xe ngoại nhập mới làm tắc đường, còn xe lắp ráp tại VN thì không? Xe nhập đã chịu đủ loại thuế, giá không rẻ hơn xe trong nước mà nay chỉ tăng thuế xe nhập liệu có công bằng?”.

Không chỉ xe mới 100%, các loại xe cũ thuế nhập cũng tăng trung bình 10% và nhiều người tiêu dùng đang e ngại mua xe cũ giá mềm, vì với thuế suất này nhiều loại xe sẽ tăng trên 2.000USD/chiếc. Việc USD đang hạ giá so với tiền đồng thật ra cũng không tiết kiệm được nhiều cho những người thích chơi xe ngoại nhập.

Anh Trần Văn Minh (Q.3 TP HCM) tính toán: “Tôi định mua chiếc Toyota Yaris nhập với giá gần 30.000 USD, nếu so với tỷ giá 16.000đồng/USD thì tỷ giá 15.800đồng/USD hiện nay cũng chỉ giúp tôi bớt được khoảng 6 triệu đồng”.

“Đục nước béo cò”

Euro Auto, nhà phân phối xe BMW tại Việt Nam thông báo khách hàng ký hợp đồng vào thời điểm thuế mới có hiệu lực, với dự kiến tăng giá xe từ 10% lên 15%. Có khách hàng đã tính toán với thuế mới, giá xe cũng chỉ tăng chưa quá 6%, vậy Euro Auto có lợi dụng để tăng giá?

Có lý giải cho rằng nơi này nhập bằng euro, mà USD đang mất giá so với Euro, nên tăng để bù lại. Tuy nhiên việc Hyundai Việt Nam (HMV) dự kiến  tăng sẽ từ 4% đến 6% giá xe Santa Fe nhập khẩu, phần nào cho thấy Euro Auto tăng “hơi nhiều”.

Chiều 14/3, một số salon xe nhập tại TPHCM như H.T, M.T, X.H, M.C… cho biết sẽ tăng giá xe nhập ít nhất 5% từ ngày 15/3, và sẽ xem xét tăng thêm khi  thuế mới có hiệu lực. Qua tìm hiểu của chúng tôi, nhiều nơi nhập xe về từ 1, 2 tuần này cũng rục rịch tăng giá dù chịu thuế suất cũ chỉ 60%.

Một chủ salon biện hộ “nơi khác tăng chẳng lẽ mình bán giá cũ họ lại kêu mình phá giá, chơi xấu đồng nghiệp”. Nhưng khách hàng sợ nhất có lẽ là việc các liên doanh lại gây “khó dễ” như trước đây.

GĐ một Cty kinh doanh xe cho biết “nếu không mua xe nhập do giá tăng thì xe trong nước càng khan hiếm”. Hiện nay các loại xe Captiva, Ford, Toyata có dòng phải 4, 5 tháng sau mới có xe, và nếu nhu cầu tăng thêm thì thời hạn càng kéo dài.

Anh Vũ Minh Phú (Phó GĐ Cty LD C. VN) cho biết “Cách đây 10 ngày, một đại lý Toyota đã chào mời 2 tháng sau có xe Camry nhưng chiều 13/3 quay lại họ hẹn thêm 1 tháng, và nói không đặt cọc ngay thì có khi phải đến cuối năm vì xe hiếm”. Nếu có nhu cầu mua xe thực sự, khách cũng không vì “ách tắc” giao thông mà ngưng mua, họ sẽ quay sang mua xe nội, và đó đang là cơ hội cho các liên doanh, đại lý …

Chưa kể khi đã muốn mua xe thì vài ba ngàn USD tăng thêm do thuế chưa phải là “dấu chấm hết” để khách hàng ngừng mua, cho nên giải quyết “ách tắc giao thông” bằng cách hạn chế xe nhập xem ra chưa thuyết phục lắm.

Hà Phan