"Cuộc chiến" ôtô nhập khẩu

Bộ Công Thương đề nghị xem xét nâng thuế nhập khẩu (NK) ôtô, Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (Vama)... giả định có sự gian lận thương mại trong NK ôtô. Trong khi đó, lượng ôtô NK giảm mạnh, lượng bán xe của Vama tăng cao đến mức... cháy hàng. Cuộc chiến mang tên "ôtô NK" vẫn chưa chấm dứt.

Xe nhập khẩu bị... tấn công

Ngày 7.9 vừa qua, Bộ Công Thương đã đưa xe ôtô NK vào "tầm ngắm" với kiến nghị tăng thuế. Theo đó, kiến nghị của bộ này là nâng thuế ôtô NK từ 83% hiện nay lên 91%. Lý do mà Bộ Công Thương đưa ra là việc NK ôtô như hiện nay có thể dẫn đến việc tăng nhập siêu vào những tháng cuối năm 2009.

Trả lời Bộ Công Thương, Bộ Tài chính đã không đồng thuận với quan điểm này. Tuy nhiên, vì đây là nội dung trong báo cáo Thủ tướng Chính phủ biện pháp kiềm chế nhập siêu, do vậy cho đến nay, việc thuế NK ôtô có tăng hay không vẫn chưa có quyết định cuối cùng.

Sau đề xuất của Bộ Công thương, Vama vừa có văn bản gửi Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan với kiến nghị tăng cường ngăn chặn gian lận thương mại trong NK ôtô.

Cụ thể, Vama cho rằng nhà NK cố tình làm hoá đơn thấp hơn nhiều so với giá bán thực tế để giảm thuế. Hiệp hội cũng cho rằng hành vi gian lận này đang có xu hướng tăng lên. Tuy nhiên, Vama chỉ cho rằng mối quan ngại này chỉ là sự... giả định.

Cũng trong công văn này, Vama viết: Nghiêm trọng hơn, thị phần xe NK có thể tiếp tục tăng lên và gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến ngành công nghiệp xe trong nước. Cụ thể, mối lo ngại ở đây là khả năng xe NK trong năm 2009 có thể đạt trên 45% tổng lượng bán hàng của xe lắp ráp trong nước. Vama cho biết sẽ sẵn sàng cung cấp số khung số máy, tên thương hiệu, nhà sản xuất, giá bán... để cơ quan chức năng làm căn cứ.

Doanh nghiệp nhập khẩu nao núng

Trao đổi với phóng viên báo Lao Động ngày 1.10, đại diện một số DN NK ôtô cho rằng điều mà Vama nêu ra chỉ là giả định và ít có căn cứ. Đại diện DN (không muốn nêu tên) cho biết: Đối với xe NK, tất cả đều có hồ sơ đi kèm đầy đủ, đáp ứng mọi yêu cầu của cơ quan hải quan thì mới được thông quan. Tương tự với xe cũ, hồ sơ cũng phải chứng minh rõ ràng là xe đã qua sử dụng từ bao giờ đến bao giờ... thì mới được NK.

Đại diện các DN này đặt vấn đề là liệu đó có phải là hành động "làm khó" các DN NK. Bên cạnh đó, các DN cũng cho rằng cần có sự sòng phẳng trong vấn đề này khi mà Vama đã được hưởng nhiều ưu đãi, giá bán xe rất cao, trong khi cũng không đáp ứng được nhu cầu của thị trường.

Đối với vấn đề thuế NK, đại diện các DN cũng cho rằng đây thực sự là mối lo ngại lớn, nhất là thị trường đang bước vào giai đoạn cuối năm. Theo phân tích của Bộ Tài chính, hiện nay để mua xe của Toyota, Honda, người mua phải đặt trước từ 3 - 6 tháng, thậm chí Toyota đã từ chối hợp đồng xe từ nay đến cuối năm. Vì vậy, sẽ là quá phi lý khi mà xe trong nước không đủ cung, xe NK lại bị hạn chế, trong khi NTD vẫn phải mua xe giá cao còn không ít đại lý có cơ hội trục lợi.

Nhiều DN cho rằng, họ đang rất lúng túng là không biết có nên NK xe về để đáp ứng cho nhu cầu trong nước hay không. Đây là lo lắng rất thực tế khi mà nhiều DN lao đao, thậm chí là phá sản sau cú tăng thuế từ 60% lên 70%, rồi lên 83% như thời gian qua.