Độ bánh và lốp xe, những điều cần lưu ý cơ bản

Nhiều lái xe có sở thích “độ” bánh xe bằng cách đặt vào đó lốp và la zăng có kích thước lớn hơn để tăng độ bám đường và cho cảm giác lái khác lạ. Tuy nhiên, xung quanh thú chơi này có nhiều vấn đề đáng để bạn lưu tâm bởi lốp xe là bộ phận quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến sự an toàn của người lái xe trên đường.

Trong một vài năm qua, một số tay lái thường “độ” bánh xe bằng cách thay lốp và la zăng mới có kích thước lớn hơn. Bạn nên biết cho dù lốp mới trông sành điệu tới đâu nhưng khi không phù hợp với kích thước vành bánh xe cũ, có thể mang tới các nguy cơ tiềm ẩn liên quan tới hệ thống lái, hệ thống xử lý và đặc biệt sự an toàn của xe.

Hiển nhiên, khi đặt la zăng mới có kích thước lớn hơn vào xe, bạn buộc phải sử dụng lốp có kích thước lớn hơn nhưng phải đảm bảo thành lốp nhỏ hơn để giữ nguyên đường kính tổng thể. Nếu “cố đấm ăn xôi”, chọn lốp có thành lốp không tương thích và làm biến đổi đường kính tổng thể, lốp mới này có thể chạm vào thành chắn bùn mỗi khi xe cua gấp hoặc trong một số tình huống, nó có thể chạm vào nhiều chi tiết kỹ thuật trên xe.

Trên thực tế, không dễ gì duy trì đường kính tổng thể của lốp xe bởi các la zăng thường có kích thước khác nhau, dù là hàng bán sẵn hay được “độ” lại. Vấn đề là bạn không những phải tìm lốp phù hợp mà còn gánh chịu những bất tiện khi sử dụng lốp có thông số thấp hơn mong muốn.

Do vậy, khi xem xét nâng cấp lốp và la zăng, trước tiên hãy tìm hiểu loại lốp nào thực sự phù hợp với la zăng xe của bạn. Hãy tham khảo trang web chuyên độ lốp và la zăng Tirerack hoặc các trang tương tự.

Lợi ích lý thuyết và thực tế khi “độ” xe với lốp và la zăng lớn hơn:

Về lý thuyết, lốp xe lớn hơn làm tăng diện tích tiếp xúc của xe với mặt đường. Và đây là điều đáng để lưu tâm. Trên thực tế, độ bám đường chỉ được cải thiện phần nào khi thay lốp và la zăng mới. Trong phần lớn trường hợp các lái xe thường chọn lốp có hiệu suất cao hơn để tăng độ bám đường và cho cảm giác lái “đã” hơn. Song bạn nên biết cho dù lốp và la zăng nhỉnh hơn có thể giúp cải thiện độ bám đường, vẫn có giới hạn quy định cho việc điều chỉnh kích thước này và không phải lúc nào lớn hơn cũng là tốt hơn.

Diện tích tiếp xúc lớn hơn sẽ cải thiện độ bám đường, khả năng vào cua và hiệu suất phanh. La zăng lớn hơn cũng khiến chiếc xe trông “chất” hơn. Vì thế, nhiều tay lái thường “độ” xe bằng cách thay la zăng kích thước nhỉnh hơn, thậm chí chọn la zăng lớn nhất trong khả năng chiếc xe của mình chịu được.

Bên cạnh đó, lốp xe có thành lốp mỏng đi kèm la zăng đường kính lớn hơn khiến lái xe tin rằng họ có thể tăng độ bám đường nhờ khả năng phản ứng nhanh hơn khi vào cua, song thực tế là bạn phải trải qua một quá trình để biết chất lượng thành phần cao su của lốp tốt đến đâu.

Đâu là điểm bất lợi khi sử dụng lốp và la zăng lớn hơn ?

Vấn đề đầu tiên là trọng lượng. La zăng và lốp lớn hơn sẽ làm tăng “trọng lượng hệ thống treo” của xe. Trọng lượng hệ thống treo bao gồm trọng lượng của tất cả các chi tiết liên quan tới bánh xe và hệ thống treo, và trọng lượng này không được thiết kế để đáp ứng la zăng và lốp mới lớn hơn kích thước ban đầu của nhà sản xuất.

Trọng lượng hệ thống treo càng lớn càng tác động tới hệ thống xử lý, hiệu suất, và độ tin cậy của toàn bộ bánh răng quay. Phanh cũng có thể đóng góp thêm vào trọng lượng hệ thống treo nếu được lắp bên trong mâm xe (la zăng), và đây là xu hướng của nhiều xe hiện nay.

Thay vì cải thiện hiệu suất, la zăng và lốp lớn hơn kéo dài thời gian tăng tốc và làm tăng mức tiêu thụ nhiên liệu của xe. Bạn có thể cảm nhận rõ hơn khi công suất xe giảm đi. Nếu lựa chọn lốp và la zăng lớn nhất, hãy bảo đảm lốp mới có thành lốp nhỏ và sẵn sàng đối diện với cảm giác lái không như những gì bạn mong chờ. Các lái xe yêu thích hệ thống treo thể thao cũng sẽ khó trải nghiệm cảm giác thoải mái bởi hiệu suất được cải thiện rất ít và hầu như không đáng kể.

Chi phí cũng là câu chuyện đáng bàn. Lốp và la zăng lớn hơn sẽ đắt hơn lốp và la zăng cũ nhỏ hơn. Đây là vấn đề không nhỏ nếu lốp mới thay của bạn bị xuống hơi và bạn cần tiếp tục thay một chiếc mới.

Và bởi lốp xe có thành lốp nhỏ thường “nhạy cảm” hơn trước các mảnh vụn trên đường, đây có thể là một vấn đề nan giải, đặc biệt khi bạn sống ở một nơi có địa hình xấu.

Các vấn đề khác khi sử dụng lốp và la zăng lớn hơn:

Kết cấu hình học của hệ thống treo được thiết kế bởi nhà sản xuất và phù hợp với kích thước vành bánh xe cũng như cấu tạo lốp nhất định. Việc gia tăng kích thước sẽ tác động tới hệ thống xử lý của xe. Thêm vào đó, khi đường kính tổng thể của la zăng và cấu tạo lốp không phù hợp với thông số tiêu chuẩn, máy đo tốc độ gốc và máy đo hành trình sẽ hiển thị thông tin sai lệch.

Đồng thời, trong trường hợp chọn lốp và la zăng cực đại, sẽ tác động tới ống lót hệ thống treo, ảnh hưởng tới khớp lái và hệ thống lái trợ lực bởi chúng phải điều khiển bánh xe lớn hơn và nặng hơn, tăng trọng lượng hệ thống treo. Ngoài ra, hệ thống phanh cũng phải làm việc quá tải hơn, khiến bàn đạp và đĩa nhanh bị hao mòn.

Các thử nghiệm cho thấy, ở những xe lắp vành bánh 15 inch của nhà sản xuất và sau đó được thay lốp và la zăng 19 inch, mức tiêu hao nhiên liệu tăng khoảng 10%. Bên cạnh đó, thời gian tăng tốc lên 100 km/h giảm tới 4%.

Phải làm gì nếu bạn vẫn “quyết tâm” sử dụng lốp và la zăng lớn hơn ?

Đầu tiên, hãy kiểm tra kỹ luật giao thông để biết các thay đổi hợp pháp bạn có thể thực hiện đối với lốp và la zăng. Các nhà sản xuất thường chỉ thiết kế lốp và la zăng phù hợp với chiếc xe họ sản xuất, do đó, bất kỳ thay đổi nào cũng có thể tác động tới hiệu suất và khả năng vận hành của xe.

Tiếp theo, hãy quan sát cấu tạo của lốp và la zăng (đặc biệt kích thước) mà nhà sản xuất trang bị trên các chi tiết tùy chọn khi bán xe cho bạn. Bạn có thể tìm kiếm la zăng OEM (hàng gia công cho các hãng khác) và chọn được sản phẩm phù hợp khi muốn “độ” bánh xe.

Nếu bạn muốn cải thiện hiệu suất bằng cách thay lốp và la zăng lớn hơn cho xe, hãy tìm kiếm loại lốp hiệu suất cao (performance tire) và vành bánh xe aftermarket (Aftermarket là loại phụ tùng trái ngược với OEM. Loại phụ tùng này do các công ty ngoài - không phải là nhà cung cấp chính hãng - sản xuất đồ thay thế cho một loại sản phẩm, một mác xe nhưng không liên quan đến nhà sản xuất). Các nhãn hiệu cao cấp thường làm theo điều này và mất một khoản tiền lớn. Bạn cũng đừng nên tham rẻ, mua hàng giảm giá, hàng không phù hợp với trọng lượng, hiệu suất xe và đặc biệt hãy chọn các nhà sản xuất lốp, la zăng uy tín.

Đối với lốp xe, hãy chọn lốp có kích thước được công nhận bởi nhà sản xuất và phù hợp với kích thước vành bánh xe nhất định. Bạn nên chọn thương hiệu lốp cao su hiệu suất cao. Nếu chọn được la zăng nhẹ, lốp hiệu suất cao, bạn sẽ thấy xe chạy nhanh hơn.

Theo kinh nghiệm, đừng bao giờ chọn lốp và la zăng kích thước lớn nhất để đặt vào xe. Bạn sẽ làm ảnh hưởng tới hệ thống xử lý, mức tiêu thụ nhiên liệu, và hiệu suất nói chung.

Nếu bạn dự định tân trang lại xe như thay đổi chiều rộng bánh xe (độ rộng mâm – la zăng), miếng đệm lốp, hoặc thay đổi hệ thống treo bổ sung, trước hết hãy hỏi ý kiến của một tay độ xe chuyên nghiệp. Các chuyên gia về lốp sẽ đưa ra những lời khuyên xác đáng về thay đổi tối đa bạn được phép làm với xe, so với chênh lệch 3% đường kính lốp ban đầu.

Cuối cùng, đừng quên chọn một cửa hàng hay nhà cung cấp uy tín. Hãy “chọn mặt gửi vàng” để chọn được sản phẩm ưng ý và không làm ảnh hưởng tới hiệu suất và sự an toàn cho xe của bạn.

Hãy nhớ rằng điều tệ nhất khi sử dụng lốp và la zăng kích thước lớn là chúng sẽ bị hao mòn nhanh hơn ngay cả khi tất cả những chi tiết khác trên xe đều vận hành hoàn hảo.

Bài & Ảnh: Autoevolution