Tăng phí QL5 và nguy cơ đảo lộn hoạt động vận tải

Việc tăng thu phí trên quốc lộ 5 đang nhận được nhiều ý kiến phản đối từ các chuyên gia cho đến các doanh nghiệp trong lĩnh vực vận tải trên cả nước, trong đó có lo lắng cho rằng việc tăng phí sẽ lại làm "mầm mống" xe quá tải quay trở lại và nhiều hệ lụy khác....

Xe quá tải sẽ hoành hành trở lại

Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Văn Thanh - Chủ tịch HHVTOTO VN cho biết,  trước thông tin phí quốc lộ 5 (QL 5) tăng phí 50% từ hôm nay (1/4), đã có nhiều doanh nghiệp vận tải hoạt động trên  tuyến đường này thể hiện sự băn khoăn và lo lắng. “Doanh nghiệp vận tải bức xúc vì theo Nghị định 18/2012 NĐ - CP, từ  1/1/2013 việc thu phí bảo trì đường bộ qua đầu phương tiện tại  tất cả các trạm thu phí đường bộ do TC ĐBVN quản lý trên các quốc lộ phải dừng. Tuy nhiên, đến giờ, QL 5 vẫn tồn tại hai trạm thu phí trên địa phận TP Hải Phòng. 

Việc  tiếp tục thu phí trên quố clooj 5 được giải thích là để hỗ trợ kinh phí giải phóng mặt bằng cho đường cao tốc Hà Nội – Hải Phòng.  Các doanh nghiệp hy vọng khi khánh thành đường cao tốc Hà Nội – Hải Phòng, hai trạm này sẽ bị xóa bỏ. Nhưng không những không  bỏ,  khi đường cao tốc Hà Nội – Hải Phòng đi vào hoạt động, QL 5 lại được tăng phí. Như vậy trên cùng tuyến đường Hà Nội – Hải Phòng tồn tại hai đường cùng thu phí song song là không hợp lý”.

Theo ông Thanh, cao tốc Hà Nội – Hải Phòng được xây dựng theo hình thức BOT, do đó việc thu phí là đúng; tuy nhiên, người dân đi trên QL5 phải đóng phí là điều khó chấp nhận.  “QL5 cần được trả về TC ĐBVN quản lý, kinh phí duy tu bảo dưỡng  do Tổng cục cấp”.  Chủ tịch HHVTOTOVN kiến nghị cần xóa bỏ hai trạm thu phí trên QL5.  Bởi khi Bộ Tài chính vẫn chấp nhận sự tồn tại của hai trạm thu phí này và cho phép tăng phí sẽ dẫn đến việc phí đường bộ chiếm tỷ trọng cao trong tổng chi phí vận tải, thậm chí vượt cả nhiên liệu. Để bù chi phí, các nhà vận tải sẽ phải tăng giá cước, song điều này không dễ để hành khách và các chủ hàng chấp nhận . Hệ lụy là nảy sinh những cuộc cạnh tranh không lành mạnh khi có những nhà vận tải phá giá, tìm cách ghìm chân nhau. 

“Một điều rất đáng ngại là việc tăng phí trên QL5 có thể là mầm mống cho tình trạng xe quá tải hoành hành. Đúng là nhà đầu tư BOT đã có chính sách khuyến khích xe tải nặng, xe container  lên cao tốc HN – HP, nhưng rất nhiều nhà máy, khu công nghiệp nằm dọc QL5, nên đa phần các phương tiện  tải nặng vẫn đi đường cũ. Khi chi phí vận tải lên cao mà không tăng được cước, để bù lại, doanh nghiệp sẽ tính đến việc chạy quá tải. Liệu nhà quản lý tuyến đường có đủ sức ngăn cản? Chúng tôi rất lo ngại công tác kiểm soát tải trọng phương tiện làm quyết liệt 2 năm qua có nguy cơ bị phá vỡ”, ông Thanh phân tích.

Tránh trạm thu phí QL5, các tuyến đường khác bị xe tải nặng " cày" (ảnh minh họa) - nguồn ảnh: laodong

Xóa bỏ trạm thu phí vô lý là mong mỏi 

Bị kẹt bởi cả hai đường đều tăng phí, không có quyền “tự giải thoát” khiến nhiều doanh nghiệp vận tải chạy tuyến HN –HP hết sức bức xúc. 

“ QL5 là đường làm từ vốn đầu tư của nhà nước, giờ có cao tốc, cần trả lại cho người dân đi miễn phí. Hơn nữa, tăng phí trên tuyến đường xấu, vừa sửa lại hỏng như này là bất hợp lý”, ông Vũ Đức Hoàng – Phó Giám đốc công ty Vận tải Hoàng Long chia sẻ quan điểm.

Ông Hoàng cũng nhìn nhận, việc tăng phí QL 5 sẽ ảnh hưởng lớn đến các xe container, xe tải nặng vì “ chạy lên  cao tốc không xong, phải quay lại đường cũ, chẳng khác nào bị ép phải trả phí cao”.

Ở góc độ nhà quản lý một đơn vị vận tải hành khách có thương hiệu trong nhiều năm, ông Khúc Hữu Thanh Hải – Giám đốc Công ty CP Thương mại và Dịch vụ Đất Cảng băn khoăn: Với mức phí  áp dụng trước 1/4 cũng là quá cao so với các chi phí vận tải khác, thể hiện ở việc các phương tiện vận tải đặc biệt là xe vận tải hàng hóa hầu như không đi đường cao tốc mà tìm mọi con đường khác có phí đường rẻ hơn. Phải nói đây là cách làm rất hiệu quả mà các Doanh nghiệp vận tải đang buộc phải áp dụng để tồn tại. Đến  1/4 phí đường lại tiếp tục tăng đột biến thì hệ lụy của nó sẽ không hề nhỏ bởi các Doanh nghiệp và người dân sẽ tiếp tục tìm các biện pháp để tránh trạm thu phí và sẽ làm cho hoạt động vận tải tiếp tục bị đảo lộn.

Dự đoán về giá cước vận tải thời gian tới, ông Hải cho biết những phương tiện lưu hành trên 2 cung đường trên chắc chắn  sẽ phải nâng giá cước để bù chi phí.  Tất nhiên, thời gian, biểu mức điều chỉnh của từng đơn vị khác nhau. Theo Giám đốc hãng xe Đất Cảng, hiện đơn vị này chưa tính đến việc tăng giá cước bởi còn phụ thuộc rất lớn về cung – cầu. “Việc tăng giá cước vận tải tại thời điểm hiện nay là chưa phù hợp và chắc chắn sẽ gây ra nhiều khó khăn hơn cho Doanh nghiệp, hơn nữa mọi công trình phụ trợ của toàn tuyến đường cao tốc cũng chưa hoàn thiện, doanh nghiệp và hành khách chưa cảm nhận được những tiện ích mà nó mang lại; do đó, tăng giá cước vận tải ngay chắc chắn sẽ không được người dân chấp nhận”, ông Hải cho biết. Để “giải nguy” nhưng không làm ảnh hưởng đến quyền lợi khách hàng, Đất Cảng đang điều chỉnh phương án kinh doanh, như thay thế những phương tiện có số chỗ ngồi ít hơn để đảm bảo hệ số có khách được cao hơn, chi phí đường và các chi phí khác giảm bớt....

Trước kiến nghị xóa bỏ trạm thu phí trên quốc lộ 5 của Chủ tịch HHVTOTO VN, ông Hải  khẳng định đây là điều mong mỏi của người dân và Doanh nghiệp. “ Việc lấy phí của đường dầu tư bằng ngân sách nhà nước để bổ sung cho đường đầu tư BOT là điều khó có thể chấp nhận. Đặc biệt, việc làm đó lại vô tình tạo thế độc quyền cho đơn vị đầu tư BOT, và đưa người dân và Doanh nghiệp không có sự lựa chọn nào khác. Nếu QL5 không được “đồng nhất” với đường cao tốc chắc chắn VIDIFI sẽ phải có phương án hoạt động khác tạo ra sự canh tranh lành mạnh và chắc chắn là phí đường sẽ không thể cao như hiện nay”.

Theo Dailo