Toyota Prius là mẫu ôtô hybrid (chạy xăng – điện) được sản xuất hàng loạt đầu tiên trên thế giới. Ra mắt tại Nhật Bản vào cuối năm 1997, mẫu xe này đánh dấu thành tựu 5 năm nỗ lực của tập đoàn Toyota Motor Corporation trong việc phát triển và tung ra thị trường một chiếc xe gia đình thực dụng, thân thiện với môi trường.
Toyota Prius thế hệ đầu tiên:
Thật thú vị, Prius trong tiếng Latinh có nghĩa là “to go before” (đi trước thời đại) để ám chỉ Prius chính là chiếc xe đi trước thời đại, mang tới những giải pháp cho tương lai khi vừa tiết kiệm nhiên liệu, vừa thân thiện với môi trường.
Toyota Prius là chiếc xe hybrid (sử dụng động cơ xăng-điện) được sản xuất hàng loạt đầu tiên trên thế giới. Ra mắt tại Nhật Bản vào cuối năm 1997, chiếc xe này đánh dấu thành tựu 5 năm nỗ lực của tập đoàn Toyota Motor Corporation trong việc phát triển và tung ra thị trường một mẫu xe gia đình thực dụng và có lượng khí thải thấp.
Trái với quan niệm của nhiều người, Toyota không tạo ra khái niệm xe hybrid. Trên thực tế, các xe sử dụng động cơ đốt trong và động cơ điện đã có từ năm 1898. Tuy nhiên, Toyota là nhà sản xuất đầu tiên đã xử lý các vấn đề kỹ thuật và thiết kế để đưa động cơ đặc biệt này vào sản xuất hàng loạt. Một trong số đó là đáp ứng nhu cầu gia tăng tuổi thọ của pin điện áp cao nhằm thích ứng với các bộ phận còn lại của xe.
“Trái tim” của Prius mới (với khung gầm XW10) là hệ thống Toyota Hybrid mang tính cách mạng, đây là hệ thống tích hợp trong đó các chi tiết cơ học vẫn có thể đặt vừa trong khoang động cơ kích thước thông thường.
Hệ thống này được trang bị động cơ NZ-series 1,5L 4 xylanh, động cơ vận hành chu trình đốt cháy Atkinson cho mức tiêu thụ nhiên liệu cực khiêm tốn. Động cơ này kết hợp với một động cơ điện nhỏ gọn, mômen xoắn cao và một máy phát độc lập.
Điều thú vị là, các nguyên lý và kết cấu cơ bản của Toyota Prius thế hệ đầu tiên đã được phát triển rất cẩn thận và triệt để bởi chúng sẽ được áp dụng cho mọi mẫu xe hybrid của Toyota Motor Corporation. Bên cạnh đó, Toyota Prius cũng là minh chứng của một nền tảng mới quan trọng, sẽ tạo thành nền móng cho những dòng hybrid kế tiếp như Corolla, Celica, RAV4 và Prius thế hệ thứ hai.
Về thiết kế, Toyota đã “gói gọn” công nghệ thân thiện với môi trường hàng đầu thế giới trong một khung thân bằng thép cường lực cao và với cabin dạng truyền thống. Được thiết kế bởi trung tâm Calty Design của Toyota tại California (Mỹ), Prius thế hệ đầu tiên là chiếc xe có kích thước độc đáo, kết hợp giữa một mẫu xe siêu nhỏ (supermini) và một mẫu xe gia đình cỡ nhỏ.
Vào tháng 5/2000, đã có hơn 40.000 chiếc Prius được bán ra tại Nhật Bản với năng lực sản xuất tăng lên 3.000 chiếc/tháng với dự đoán, chiếc xe này sẽ được làm mới lại (sử dụng khung gầm XW11) tại các thị trường xuất khẩu.
Về mặt lý thuyết, hệ thống động cơ đặc biệt Toyota Hybrid có thể cho quãng đường chạy lên tới 560 dặm (901 km). Động cơ này cũng mang lại cho Prius khả năng tăng tốc lên 100 km/h trong 13,4 giây và đạt vận tốc tối đa 159 km/h. Mức tiêu thụ nhiên liệu vào khoảng 4,1 L/100 Km khi chạy hỗn hợp và lượng khí thải CO2 vào khoảng 114 g/km. So với 10 mẫu sedan bán chạy nhất lúc bấy giờ, Toyota Prius được xem là chiếc xe “sạch” và “uống” ít nhiên liệu nhất.
Toyota Prius ra mắt tại Anh ngày 17/10/2000. Dù được sủng ái tại Nhật Bản song nó chưa được khách hàng Anh mở lòng đón nhận ngay lập tức. Do đó, chi nhánh của Toyota tại Anh quốc đã né bất kỳ đề cập nào về tuổi thọ hay độ bền của loại động cơ hybrid mới này, thay vào đó, tung ra chính sách bảo hành kỹ thuật 5 năm được áp dụng lần đầu cho mẫu xe này tại Châu Âu.
Ngoài ra, một chương trình cho thuê tư nhân có tên Prius One cũng được giới thiệu để bảo vệ người mua khỏi các rủi ro tổn hao giá trị và theo cam kết của Toyota, điều này giúp giải quyết vấn đề tái chế khi chiếc xe gần kết thúc “vòng đời”. Toyota nổi tiếng bởi quy trình sản xuất ôtô “sạch” nhất thế giới và giờ đây thông qua việc buôn bán, dịch vụ, nhu cầu sử dụng hàng ngày…Prius sẽ tạo ra lộ trình cho tương lai của ngành công nghiệp ôtô.
Sau khi hơn 123.000 xe Prius được bán ra trên toàn cầu, việc sản xuất thế hệ đầu tiên của chiếc xe này đã chấm dứt vào tháng 8/2003. Prius được đánh giá là chiếc xe hybrid thành công nhất thế giới song không chỉ có vậy, nó còn là mẫu xe gia đình cho khả năng vận hành linh hoạt, không chỉ phụ thuộc vào nguồn nhiên liệu xăng hay dầu diesel.
Toyota Prius thế hệ thứ hai:
Dựa trên nền tảng vững chắc của thế hệ đầu tiên, Prius thế hệ thứ hai (sử dụng khung gầm XW20) đã được thiết kế lại hoàn toàn để khai thác những nỗ lực không ngừng của Toyota trong việc phát triển công nghệ hybrid. Ra mắt tại Anh ngày 2/1/2004 với 530 bằng sáng chế mới, phiên bản kế nhiệm cao cấp này đã đặt ra các tiêu chuẩn mới, nhanh hơn và mạnh hơn song cũng mang lại một mẫu xe sạch hơn và tiết kiệm nhiên liệu hơn so với thế hệ trước đó.
Thế hệ thứ hai được mở rộng kích thước hơn so với thế hệ đầu với diện mạo nằm giữa hai mẫu xe Corolla và Camry, đồng thời, sở hữu thiết kế “Kammback” 5 cửa đặc trưng. Đằng sau ngoại thất hoàn hảo này là trọng lượng siêu nhẹ và khung thân cực chắc khỏe – Prius thế hệ thứ hai đã nhận được đánh giá 5 sao ở thử nghiệm va chạm NCAP (Chương trình đánh giá xe mới) của Châu Âu, thành tích cao nhất từ trước tới nay so với các đối thủ cùng phân khúc.
Ngoài ra, Toyota Prius mới cũng giới thiệu động cơ hybrid thế hệ thứ hai với tên gọi Hybrid Synergy Drive (HSD). Mục đích của hệ thống này là để xử lý sự cân bằng giữa động cơ xăng và động cơ điện. Thay vì chỉ dựa hoàn toàn vào động cơ xăng để sản sinh công suất cực đại, với vai trò hỗ trợ của động cơ điện, hệ thống HSD giúp gia tăng quãng đường xe chạy và mang lại công suất lớn hơn.
Nhà sản xuất cũng áp dụng nhiều đổi mới để mang lại mức tiêu thụ nhiên liệu cực kỳ khiêm tốn. Chẳng hạn như, trang bị hệ thống dừng – khởi động mới để cải thiện mức khí thải ở đô thị, cung cấp chế độ chạy điện hoàn toàn để chỉ sử dụng động cơ điện khi xe chạy quãng đường lên tới 1,25 dặm (hơn 2 km) và thiết kế hệ thống điều hòa nhiệt độ bằng điện lần đầu tiên xuất hiện trên thế giới, giúp kiểm soát nhiệt độ trên xe khi động cơ đã tắt.
Kết quả của những thay đổi tiên tiến này là đã tạo ra Prius thế hệ thứ hai với mức tiêu thụ nhiên liệu giảm 15% - mức tiêu thụ nhiên liệu hỗn hợp giờ đây chỉ vào khoảng 3,6 L/100 Km, thời gian tăng tốc lên 100 km/h chỉ vào khoảng 10,9 giây và đạt vận tốc tối đa 171 km/h. Mức khí thải CO2 vào khoảng 104 g/km.
Cuối năm 2004, Prius thế hệ thứ hai đã vượt qua mức tổng doanh số của thế hệ đàn anh. Khoảng 250.000 chiếc Prius đã được bán ra trên toàn cầu và nhu cầu tăng cao của mẫu xe này đã đẩy năng lực sản xuất lên mức 180.000 xe/năm.
Cuối tháng 4/2006, tổng doanh số của Prius thế hệ thứ hai vượt quá 500.000 xe và công chúng đã đón nhận mẫu xe hybrid này nhiều hơn, khiến nó được trang tư vấn JD Power xếp vị trí cao nhất về mức độ hài lòng của khách hàng trong khảo sát tại các thị trường Anh, Pháp và Đức.
Prius thế hệ thứ 3 hoàn toàn mới được vén màn vào tháng 1/2009 tại triển lãm ôtô quốc tế Bắc Mỹ. Song đây chưa phải dấu chấm hết cho phiên bản thứ hai bởi nó vẫn tiếp tục được sản xuất tại thị trường Trung Quốc cho tới cuối năm 2011. Vào thời gian này, tổng doanh số của Prius đã leo lên ngưỡng kỷ lục 1.192.000 xe.
Toyota Prius thế hệ thứ ba:
Thế hệ thứ 3 của Prius (khung gầm XW30) đã thừa hưởng những thành công của công nghệ hybrid hàng đầu thế giới và nâng nó lên một tầm cao hơn. Được đánh giá là mẫu xe hybrid chủ lực mạnh nhất trên thị trường, Prius phiên bản mới có mức tiêu thụ nhiên liệu khiêm tốn hơn và công suất mạnh hơn so với phiên bản đàn anh. Đồng thời, nhà sản xuất tiếp tục giảm mức khí thải CO2 ra môi trường.
Bên cạnh đó, Prius thế hệ thứ 3 được phát triển trên nền tảng hoàn toàn mới, cho hệ thống xử lý sắc sảo hơn, hệ thống lái nhanh nhạy hơn và độ ổn định vững chắc hơn. Điều này không chỉ nâng cao các phẩm chất vật lý mà còn cải thiện tốt hơn mức tiêu thụ nhiên liệu của xe với hệ số trượt chỉ vào khoảng Cd 0,25, hệ số trượt thấp nhất trong số những mẫu xe sản xuất hàng loạt trên thế giới.
Toyota Prius phiên bản thứ 3 cũng là mẫu xe sở hữu nhiều đổi mới công nghệ cao và các tính năng an toàn chủ động được giới thiệu trong phân khúc. Những đổi mới này bao gồm hệ thống thông gió chạy năng lượng Mặt Trời, kích hoạt cơ chế quạt không khí để giảm nhiệt bên trong xe trong khi đỗ và hạn chế nhu cầu sử dụng điều hòa nhiệt độ.
Trong khi đó, mức tiêu thụ điện năng của xe được giảm tới 30% thông qua việc sử dụng phổ biến công nghệ đèn LED. Toyota Prius thế hệ thứ 3 cũng giành được giải “Chiếc xe của năm” vào năm 2009 và lọt vào danh sách đề cử “Chiếc xe của năm trên toàn cầu” vào năm 2010. Nó cũng là chiếc xe thường xuyên có tên trong danh sách xe bán chạy nhất tại Nhật Bản và doanh số đạt mức đáng kinh ngạc tại Anh với số lượng đơn đặt hàng trên 2.000, trước khi nó chính thức ra mắt các khách hàng tại quốc gia này.
Trước khi được giới thiệu tại Châu Âu vào năm 2000, mẫu xe này đã trải qua 8 năm để đạt mức doanh số 100.000 chiếc song chỉ hai năm sau, doanh số này đã tăng gấp đôi, lên tới 200.000 xe. Cuối tháng 9/2010, doanh số trên toàn cầu của Prius đã vượt ngưỡng 2.000.000 chiếc. Thành tích này tiếp tục được duy trì tới cuối tháng 9/2014 với con số lên tới mức kỷ lục: 3.360.400 xe.
Và chừng như việc ra mắt Prius thế hệ thứ 3 trên thị trường toàn cầu là chưa đủ, hai năm sau, mẫu xe này tiếp tục được nâng cấp để bổ sung vào gia đình Prius 3 phiên bản thiết kế, trong đó hai phiên bản được trang bị pin lithium-ion công suất mạnh hơn – lần đầu xuất hiện trên một chiếc xe Toyota – song để phục vụ hai mục đích khác nhau.
Động cơ plug-in mới của Prius có thể được sạc đầy từ một nguồn nhiên liệu bên ngoài cũng như hệ thống động cơ hybrid. Động cơ này được phát triển để thu hút những khách hàng chuộng các dòng xe thân thiện với môi trường. Đồng thời, pin điện áp cao cũng giúp gia tăng quãng đường xe chạy khoảng 14 dặm (22,5 km) khi chạy điện hoàn toàn.
Trong khi đó, phiên bản Prius+ mới dự kiến ra mắt tại Châu Âu sẽ đáp ứng các tiêu chuẩn môi trường của Prius phiên bản thường, đồng thời được mở rộng không gian bên trong và gia tăng tính linh hoạt.
Toyota Prius thế hệ thứ tư:
Ở mỗi giai đoạn phát triển của mình, Prius lại được thiết kế giảm lượng khí thải CO2 khoảng 10% và đây cũng là thách thức mà Toyota tự đặt ra cho thế hệ thứ 4 của mẫu xe hybrid nổi tiếng này.
Prius thế hệ thứ 4 được đánh giá nhẹ hơn, gọn hơn và tiết kiệm nhiên liệu hơn, “sạch” hơn và có giá thành thấp hơn. Phiên bản này cũng thừa hưởng nền tảng cấu trúc toàn cầu mới của Toyota (Toyota New Global Architecture), vốn được thiết kế để cải thiện các phẩm chất khí động học thông qua trọng tâm thấp hơn và kết cấu mạnh hơn.
Toyota Prius thế hệ thứ 4 ra mắt công chúng tại triển lãm Frankfurt Motor Show 2015 và đón nhận những đơn hàng đầu tiên tại thị trường Châu Âu kể từ tháng 3/2016.
Theo Blog.toyota
