Người dân bất bình khi Huyndai – Vinashin lại nhập hạt nix

Chiều 30/12, chúng tôi tới thôn Ninh Yển (xã Ninh Phước, huyện Ninh Hòa, Khánh Hoà), nơi người dân chịu ô nhiễm hạt nix do Nhà máy tàu biển Huyndai – Vinashin phun, thải suốt hàng chục năm qua.

Tìm trưởng thôn Lê Minh Đến, ông họp Chi bộ sắp xong, bèn mời lại gặp cả Chi bộ luôn. Khi được hỏi ý kiến về việc nhà máy vừa nhập lại hạt nix, nhiều người đã phản ứng mạnh mẽ.

(Sự bức xúc của người dân ngày càng tăng trước thái độc của Hyundai - Vinashin)

Ông Lê Minh Đến bức xúc: "Không chỉ cán bộ, đảng viên chúng tôi mà mọi người dân đều phản đối. Chúng tôi không phải nhà khoa học, không biết trong hạt nix có những thành phần gì, nhưng bằng thực tế, chúng tôi biết chắc chắn nó gây ô nhiễm và nguy hiểm. Chỉ năm nay, Ninh Yển có 2 người và Mỹ Giang có 3 người chết ung thư, trong đó có ung thư gan. Trước đây đâu có ung thư nhiều như vậy?".

Theo ông Đến, từ khi nhà máy phun nix, trẻ em và cả người lớn bị viêm phế quản, viêm xoang mũi rất nhiều, tới khoảng 70%.

"Trên đang cho triển khai di dời 3 thôn, chưa hoàn tất việc đo đạc, kê khai, chưa biết sẽ áp giá ra sao, chưa biết bao giờ mới di dời, vậy mà đã cho nhập nix trở lại! Khi nào di dời xong, muốn làm gì thì làm" - ông Đến nói.

Ông Nguyễn Đường (Bí thư chi bộ thôn Ninh Yển) cũng cho biết: "Trước kia tỉnh có văn bản không cho nhập nix vì ô nhiễm. Bây giờ có chủ trương di dời, nhưng chưa đâu vào đâu, sao lại cho nhập lại? Mỗi lần phun nix vào mùa gió bấc, dân chúng tôi lãnh đủ. Cũng phải nói rằng, từ khi nhà máy giảm phun nix, dân chúng tôi phấn khởi lắm. Tết vừa rồi, nhà máy không phun, chúng tôi đỡ lắm. Nhưng dạo này nhà máy sợ cán bộ TN-MT kiểm tra, toàn phun vào ban đêm...".

(Đâu cũng thấy hạt nix)

Ông Đường nói rằng, chủ trương di dời, vận động dân rất đồng tình, vì đã quá khổ rồi. Bây giờ lại cho nhập nix, làm sao vận động dân? Có chủ trương di dời, cấm xây dựng từ năm 2004, không thực hiện nhanh chóng, kéo dài đến giờ đã 6 năm, dân không dám xây sửa nhà cửa.

Cũng như ông Đến, ông Đường, ông Nguyễn Văn Sơn cho biết, bây giờ nhà máy lại nhập nix, cán bộ, đảng viên và người dân hết sức bất bình.

"Trước kia chỉ cho nhà máy sửa chữa tàu biển hoạt động 5 năm thôi, sao bây giờ lại thế này? Đến bao giờ mới di dời? Các quan chức nghĩ gì về sức khỏe của nhân dân? Không thể vì việc làm của vài nghìn công nhân hay thu ngân sách mà coi thường sức khỏe tính mạng của nhân dân. Nhập nix thì năm nay lại ăn tết không ngon rồi! Dân thôn chúng tôi bàn nhau, thống nhất rồi, sẵn sàng tự nguyện đóng góp nuôi ăn ngày 3 bữa một ông cán bộ ở trên, cơm gà, bia lon đầy đủ, chỉ cần ở đây hít bụi nix 1 tháng là biết...".

Trước đó, ngày 29/12, nguồn tin từ một số cơ quan chức năng (đề nghị giấu tên) xác nhận, vào lúc 8h10 sáng 28/12, con tàu Atlantic Star, chở 20.000 tấn hạt nix (còn gọi là xỉ đồng – chất thải công nghiệp luyện đồng) từ Hàn Quốc, đã neo tại phao số 0 ở phía Nam vịnh Vân Phong, tỉnh Khánh Hòa.

Chiều cùng ngày, tàu đã cập cảng Nhà máy tàu biển Huyndai – Vinashin (xã Ninh Thủy, huyện Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa) để giao hạt nix cho nhà máy.

Ông Lê Mộng Điệp, Giám đốc Sở TN - MT tỉnh Khánh Hòa cho biết: theo quy định hiện hành của Luật bảo vệ môi trường, hạt nix không có tên trong danh mục cấm hay hạn chế nhập khẩu. Tuy nhiên, nếu Huyndai – Vinashin muốn sử dụng công nghệ hạt nix ở nhà máy, phải được Hội đồng thẩm định của UBND tỉnh Khánh Hòa đồng ý, trên cơ sở phân tích Báo cáo đánh giá tác động môi trường.

Ông Điệp cũng cho biết, Huyndai – Vinashin đã ngưng nhập hạt nix từ hơn một năm qua. Đến nay, chưa thấy Huyndai – Vinashin trình Sở TN - MT và UBND tỉnh Báo cáo đánh giá tác động môi trường để sử dụng trở lại hạt nix.

Được biết, gần một thập kỷ qua, kể từ khi đi vào hoạt động, Huyndai – Vinashin đã sử dụng hạt nix nhập khẩu để thực hiện khâu cạo sơn, đánh rỉ, tẩy bẩn… trên tàu biển, giàn khoan cũ và các thiết bị nổi trên biển khác trong quá trình sửa chữa, tân trang, hoán cải chúng. hạt nix đã gây ô nhiễm đặc biệt nghiêm trọng không khí, nguồn nuớc các vùng dân cư lân cận, đặc biệt ở 2 thôn Mỹ Giang và Ninh Yểng (xã Ninh Phước).

Hơn một triệu tấn hạt nix đã qua sử dụng đổ cao như núi ở thôn Mỹ Á (xã Ninh Thủy) gây ô nhiễm (kim loại nặng) nghiêm trọng không khí, nguồn nước, chất đất (qua nước mưa thẩm thấu) khu vực, nhiều lần gây giận dữ trong nhân dân địa phương và bức xúc lớn trong công luận cả nước từ nhiều năm nay.